Aldi baterako ezintasun egoeretan, enpresaren betebeharra mantentzen da kotizatzeko, kontratuaren iraungipen kasuan salbu (gehienez 545 egunera arte).

Lan-istripuan / gaixotasun profesionalean enpresak baja medikuaren eguneko kostua jasaten du soldata kontzeptu gisa eta berrerortze kasuan baja medikoko eguna ere bai. Kontingentzia arruntean enpresak aldi baterako ezintasun subsidioa ordaintzen du bajaren 4. egunetik 15. egunera arte oinarri arautzailearen % 60an.

Hitzarmen kolektibo aplikagarrian adostutakoaren edo, horrelakorik egon ezean, langilearekin adostutako banakako hitzarmenaren arabera, enpresaburuak bere gain hartu beharko du langileak jaso beharko lukeen ordainsariaren (aldi baterako ezintasuneko egoeran egongo ez balitz bezala), eta kontzeptu honengatik, jasotzeko eskubidea duen subsidioaren arteko aldea.

Langileentzat ere ondorio ekonomikoak daude baja mediko egoeran jasotzeari uzten dioten soldataren galera dela eta (borondatezko osagarririk izango ez balitz). Eta kontingentzia arruntean bajaren lehenengo hiru egunetan langileak ez du subsidiorik jasotzen.

Subsidioa ordaintzeko bi era daude: enpresek ordainketa delegatua egitea, edo erakunde kudeatzaileek edo Gizarte Segurantzarekin lan egiten dutenek zuzenean ordaintzea. Eskuordetutako ordainketa Gizarte Segurantzarekin garatutako nahitaezko laguntza-era da. Ondoren, enpresak berriz jasotzen ditu langileei, kontzeptu honengatik, ordaindutako zenbatekoak eta deskontatzen ditu Gizarte Segurantzako kuotak ordaintzeko egin beharreko likidazioen zenbatekotik.

Subsidioaren zenbatekoa desberdina da, Aldi baterako ezintasuneko egoera kontingentzia profesionalengatik edo arruntengatik eragin bada: (Gizarte-segurantzaren Lege Orokorra. Urriaren 30eko 8/2015 Legegintzako Errege-dekretuaren 169-171 artikuluak) :

• Lan-istripuan / Gaixotasun Profesionalean: Mutuak edo Gizarte-segurantzako Institutu Nazionalak langileari oinarri arautzailearen % 75ean subsidioa ordaintzen diote baja-egunetik alta medikora arte. (3158/1966 Dekretua 2. artikulua) :
• Lanez kanpoko istripuan / Gaixotasun Arrunta: 16. egunetik 20. egunera arte: Gizarte-segurantzako Institutu Nazionalak edo mutuak oinarri arautzailearen % 60arekin bat egiten duen subsidioa ordaintzen du eta 21. egunetik aurrera: oinarri arautzailearen % 75ean (ekainaren 23ko 1646/1972 Dekretuaren 13. eta 14. artikuluak eta urtarrilaren 11ko 53/1980 Errege Dekretuaren artikulu bakarra ).

Askotan (bereziki langile gutxiko enpresetan), onuraduna ordezkatu behar da eta horrek hautaketa kostuak, oinarrizko prestakuntza, ordainsaria eta gizarte kotizazioa suposatzen du.

Nahiz eta nekez neurtu ahal izan, garrantzitsutzat jo behar dira langilea ez egoteak eragindako zeharkako kostuak, bezeroekin duen harreman berezia delako edo ekoizpenean gaitasun zehatzak dituelako.

Araudiaren arabera Errege Dekretua - 3/2012 Legea amaierako xedapena lehena.4) , oporretarako aldiak kontingentzia profesional edo arrunten eraginez (bi kasuetan haurdunaldiarekin, erditzearekin edo edoskitze naturalarekin zerikusirik ez dutenak) aldi baterako ezintasuneko egoerarekin bat egiten dieten langileek, aipatutako egoera amaitu ondoren, aldi berri bat esleitzeko eskubidea izango dute, baita opor horiek hartu beharko ziren urte naturala amaitu bada ere. Horrek guztiak 18 hilabeteko muga izango luke, aldi baterako ezintasuna sortu zen urte amaieratik aurrera.

Zalantzarik gabe, lan absentismoa enpresetako produktibitatea galtzea eragiten duen kausa garrantzitsuenetariko bat da. Horrek porrotak eragiten ditu leihakortasunean eta, ondorioz, hedapena oztopatzen du eta emaitzak kaltetzen ditu, hots; ordezko langilearen produkzio txikiagoa ematen da bere ikaskuntza aldia amaitu arte, eta bajan zegoen langileak gutxiago ekoizten du lanera itzuli ondoren.

Martxoaren 31ko 404/2010 Errege Dekretua, , pizgarri sistema bat arautu zen, laneko ezbehar kopurua murriztearen alde ageriko ekarpen nabarmena egin duten enpresentzat, bai eta lan-istripuak eta laneko gaixotasunak prebenitzeko ekintza eraginkorrak gauzatu dituztenentzat ere, hurrengoaren bitartez garatutako araua: ekainaren 2ko TIN/1448/2010 Agindua .

Batzuetan, enpresak langileei aparteko orduak egiteko eskatu behar die produkzioa edo zerbitzua mantendu ahal izateko, edo programazioarkein bat egin ahal izatkeo. Horrek osagarrizko kostua eragiten du.

Erakundean emandako absentismoak bertan dauden langileetan motibazioa galtzea eragin dezake eta ondorioz, soldata aldarrikapen gehiago, grebak, eta abar sor daitezke.